Joel Shapiro is een kunstenaar die, op het eerste gezicht heel simpele beelden en tekeningen maakt. In zijn beelden en tekeningen onderzoekt hij belangrijke basis vragen van het vak beelden maken.
Een beeld van Joel Shapiro. Hij werd in 1941 geboren in New York. ( deze tekst komt uit een catalogus van het Stedelijk Museum 1985)
“Verticaliteit is een kernvraag in de beeldhouwkunst.
Hoe krijg je massa van de grond, de lucht in.”
Wanneer je een beeld maakt kom je bijna altijd dit probleem tegen.
Zoals dit beeld hier boven staat kan eigenlijk helemaal niet het valt om.
Bij het maken van een beeld van klei hebben we ook hulp en steun middelen nodig om het overeind te houden, omdat klei van zichzelf de neiging heeft in elkaar te zakken.
Wanneer je een beeld van hout of steen maakt, moet je het zo plaatsen dat het in evenwicht is. Als dat niet zo is of je wilt het zelf anders, zal je het op een contra gewicht moeten zetten (sokkel).
Hoe je dat doet maakt heel veel uit voor de zeggingskracht van je beeld.
Kijk maar naar het beeld hierboven.
Klei is een prachtig materiaal om je ideeën in uit te drukken. Je kunt je fantasie er helemaal in uit leven.
Sacha maakt hier een deftige ietwat hooghartige dame. Het werkt goed om vormen te overdrijven, de grote handen, het geprononceerde achterwerk, de neus in de wind en natuurlijk hoort er een hoed bij.
De parelketting is nog in de maak.
Het beeld is hol opgebouwd met worstjes klei.
De eerst opdracht, die ik altijd geef is een vrucht maken opgebouwd van worstjes klei. Je leert zo het materiaal kennen en hoe je een holle vorm kunt opbouwen. Als je het principe eenmaal beheerst kun je er eindeloos mee variëren.
Veel vormen mogelijk
Herman heeft zijn vogeltjes een kleur gegeven
Toren van klei
Hier blijven de worstjes zichtbaar.
Wanneer je een beeld als deze dame maakt, moet ze altijd hol zijn. Een te groot massief volume aan klei knapt in de oven tijdens het bakken.
Dat dit beeld niet helemaal realistisch is vergroot in dit geval de uitdrukkingskracht.
Marja heeft een mooie combinatie gemaakt van twee vormen.
Het zijn twee golven met twee hoofden. De vormen zijn gemaakt van zwart bakkende chamotteklei. Het ene stel is geglazuurd met rode glazuur. Het andere stel met blauwe glazuur, dat na het opbrengen is weggewassen. Zo krijg je een heel ander effect en komt de zwart bakkende klei weer te voorschijn.
Er is mooi en secuur gewerkt, de vormen en de randen zijn strak.
IJsvogel van klei met engobe en transparant glazuur.
Klei heeft van zich zelf een kleur, roodbakken, wit bakkend, of zwart bakkend. De kleur variaties kunnen van spierwit tot steenrood, via bruin naar pikzwart zijn. De kleuren die je hier ziet zijn ontstaan door klei slip, dat noemen we engobe.
De glans laag ontstaat door transparant glazuur.
Klei slip geeft wel kleur maar geen glans.
Momenteel is er een prachtige expositie van Barbara Hepworth in het Kröller Müller museum. de expositie duurt nog van 17-04-2016
Prachtig beeld “Mother and Child” 1934, Tate Londen
Barbara Hepworth werkt veel in hout en steen.
Haar beelden hebben perfect afgewerkte vormen en zijn zeer inspirerend. De organische vormen taal, de abstractie en de met doorkijkjes .
Ze gebruikt veel verschillende hout en steen soorten.
Later wordt de verhouding tussen de buiten en de binnenkant van het beeld haar belangrijkste thema.
Lindehout is zeer geschikt om een beeld uit te hakken.
Het is zacht en makkelijk te bewerken.
Het snijd als boter, dus ook geschikt voor details, reliëfs en houtsnijwerk.
Het is mooi dicht van structuur, maar wel een beetje saai van kleur. Daardoor wordt het soms minder gewaardeerd. Je ziet weinig tekening en nauwelijks jaarringen.
Lindehout kun je kopen aan mooie blokken bij b.v. de Arnhemse fijnhouthandel.
Als je aan een stammetje lindehout kunt komen is dat helemaal mooi. Zoals Yvonne die uit haar stammetje een aalscholver gaat hakken.
Het begin van de aalscholver uit lindehoutDe kop van de aalscholver wordt al zichtbaar.
De langgerekte vorm van de stam past goed bij het idee van aalscholver.
Dit stammetje uit het wild heeft wel iets meer kleur nuance.
Het laat zich zonder kracht behakken, het splintert of scheurt niet. Het hout is zacht en alleen geschikt voor binnen beelden.
Je bijtel moet wel mooi scherp zijn anders krijg je rafels.
Om een beeld uit hout is het verstandig om eerst een schaal model in klei te maken. Dat is erg handig omdat je dan het idee ruimtelijk voor je ziet en zo makkelijker de aanwijzingen van de docent kunt zien en begrijpen. Nog een ander voordeel is dat je al ongeveer het idee in de ruimte hebt gezet. Het is niet nodig om het schaal model heel precies uit te werken. het gaat meer om de grove vorm en het begrip van ruimtelijkheid te begrijpen. Een blok hout is een massa waarin het beeld verborgen zit, aan het schaal model kun je zien waar je materiaal weg moet halen.
Je kunt ook een bestaand object of beeld als voorbeeld nemen.
Zo is Kees hier een beeldje van Erasmus om aan het zetten in een iets groter houten exemplaar. De grote vormen heeft hij er al in staan. Nu wachten hem de uitdaging van de plooien en het hoofd nog.
In de cursus hakt Hanne een beeld uit lijsterpeer. Ze was al met het beeld begonnen tijdens een beeldhouwweek in Frankrijk.
Het hout heeft een prachtige rode kleur, met wit en gele verkleuringen. Het laat zich goed bewerken met bijtel en guts. De hardheid is verschillend, de structuur is fijn en goed af te werken.
Ik ben op onderzoek gegaan naar deze bijzondere boom soort. De boom heet “Sorbus domestica” en is familie van de lijsterbes, de boom wordt alleen veel groter.
Hij krijgt peervormige bessen.
Hanne heeft van deze mooie stam een bijzonder beeld gemaakt. Je kunt er mens en dier vormen in herkennen. Door het maken van openingen wordt het beeld ruimtelijker en komen de afzonderlijke vormen beter uit. De lichte kromming maakt het beeld minder statisch. Door de vorm van de restruimte ontstaat er een zekere spanning tussen de twee vormen.
Vorig jaar hebben een aantal cursiten hun werkstukken van was in brons gegoten. Het afwerken van de beelden kost nog veel tijd. Je moet ze ontdoen van bramen en ander vuil. Als ze mooi schoon zijn kun je ze patineren.
Maria heeft haar stoelen gepatineerd met zwavellever, dit geeft een mooie zwarte kleur. Het voordeel van zwavellever is dat het koud kan, geen gedoe met branders. Tenslotte doe je een beetje boenwas op het beeld daardoor gaat het licht glanzen.
‘
Ruimtelijk werken, beeldhouwen in hout, smeden, boetseren, creatieve cursussen
