Collega kunstenaar/docent Saskia de Rooy heeft een mooi stuk geschreven over lesgeven in ruimtelijk werken. Hier de link naar het artikel:
Wat wil ik mijn leerlingen leren.
Wat leer je in lessen ruimtelijk werken?
Categorie archieven: beeldhouwen in hout
Gaten
Gaten maken een beeld ruimtelijker. Het krijgt er diepte van, je kunt er doorheen kijken. Je kunt zien wat er achter is, of toch ook weer niet helemaal. Het is spannend. Rian heeft in deze mooie groene serpentijn steen 3 spannende gaten gemaakt. Eigenlijk is de oorspronkelijke omtrek van de steen bewaard gebleven. Door de gaten wordt het een spannende sculptuur.
Het werkt ook bij andere materialen, zoals hout of klei.
Lamp van hout.
Een beeld maken kost vaak veel tijd. Er gaat een heel proces aan vooraf. Frederyk heeft een hele tijd gewerkt aan deze bijzonder hout sculptuur.
Vogels
Het maken van een vogel uit hout kan heel goed. De gestroomlijnde vorm van het vogellijf laat zich goed uit een stam hakken.
Dit is een mooi stuk lindehout, waaruit Yvonne een aalscholver hakt.
Als studie materiaal worden foto’s gebruikt. Zo kan Yvonne de vorm van de vogel beter omzetten in hout.
Een andere prachtige vogel is het ijsvogeltje. Hiervoor heb je een veel compacter blok hout nodig. Lidy gebruikt ook lindehout.
Ook hier dienen foto’s en tekeningen als voorstudie.
Lindehout hakt makkelijk, de vorm van het vogeltje wordt al zichtbaar.
Zorg wel voor een scherpe bijtel, dan krijg je een mooi resultaat.
Met een rasp kun je het ook goed bewerken en vormen, het oppervlak ziet er dan ruw uit. Door schuren met schuurpapier wordt het mooi glad.
De vogel krijgt nog een mooie snavel van donker hout. De pootjes worden gemaakt van ijzerdraad.
De aalscholver laat Yvonne ergens op zitten, de poten worden wel van hout. Ze moeten dan iets dikker blijven dan in werkelijkheid want anders wordt het te kwetsbaar.
Waar gaat het om in de beeldhouwkunst?
Joel Shapiro is een kunstenaar die, op het eerste gezicht heel simpele beelden en tekeningen maakt. In zijn beelden en tekeningen onderzoekt hij belangrijke basis vragen van het vak beelden maken.
“Verticaliteit is een kernvraag in de beeldhouwkunst.
Hoe krijg je massa van de grond, de lucht in.”
Wanneer je een beeld maakt kom je bijna altijd dit probleem tegen.
Zoals dit beeld hier boven staat kan eigenlijk helemaal niet het valt om.
Bij het maken van een beeld van klei hebben we ook hulp en steun middelen nodig om het overeind te houden, omdat klei van zichzelf de neiging heeft in elkaar te zakken.
Wanneer je een beeld van hout of steen maakt, moet je het zo plaatsen dat het in evenwicht is. Als dat niet zo is of je wilt het zelf anders, zal je het op een contra gewicht moeten zetten (sokkel).
Hoe je dat doet maakt heel veel uit voor de zeggingskracht van je beeld.
Kijk maar naar het beeld hierboven.
Barbara Hepworth
Momenteel is er een prachtige expositie van Barbara Hepworth in het Kröller Müller museum. de expositie duurt nog van 17-04-2016
Barbara Hepworth werkt veel in hout en steen.
Haar beelden hebben perfect afgewerkte vormen en zijn zeer inspirerend. De organische vormen taal, de abstractie en de met doorkijkjes .
Ze gebruikt veel verschillende hout en steen soorten.
Later wordt de verhouding tussen de buiten en de binnenkant van het beeld haar belangrijkste thema.
Houtsoorten en bomen: Lindehout
Lindehout is zeer geschikt om een beeld uit te hakken.
Het is zacht en makkelijk te bewerken.
Het snijd als boter, dus ook geschikt voor details, reliëfs en houtsnijwerk.
Het is mooi dicht van structuur, maar wel een beetje saai van kleur. Daardoor wordt het soms minder gewaardeerd. Je ziet weinig tekening en nauwelijks jaarringen.
Lindehout kun je kopen aan mooie blokken bij b.v. de Arnhemse fijnhouthandel.
Als je aan een stammetje lindehout kunt komen is dat helemaal mooi. Zoals Yvonne die uit haar stammetje een aalscholver gaat hakken.
De langgerekte vorm van de stam past goed bij het idee van aalscholver.
Dit stammetje uit het wild heeft wel iets meer kleur nuance.
Het laat zich zonder kracht behakken, het splintert of scheurt niet. Het hout is zacht en alleen geschikt voor binnen beelden.
Je bijtel moet wel mooi scherp zijn anders krijg je rafels.
Erasmus uit hout.
Om een beeld uit hout is het verstandig om eerst een schaal model in klei te maken. Dat is erg handig omdat je dan het idee ruimtelijk voor je ziet en zo makkelijker de aanwijzingen van de docent kunt zien en begrijpen. Nog een ander voordeel is dat je al ongeveer het idee in de ruimte hebt gezet. Het is niet nodig om het schaal model heel precies uit te werken. het gaat meer om de grove vorm en het begrip van ruimtelijkheid te begrijpen. Een blok hout is een massa waarin het beeld verborgen zit, aan het schaal model kun je zien waar je materiaal weg moet halen.
Je kunt ook een bestaand object of beeld als voorbeeld nemen.
Zo is Kees hier een beeldje van Erasmus om aan het zetten in een iets groter houten exemplaar. De grote vormen heeft hij er al in staan. Nu wachten hem de uitdaging van de plooien en het hoofd nog.
Volgende keer…..
Houtsoorten en bomen: Lijsterpeer
In de cursus hakt Hanne een beeld uit lijsterpeer. Ze was al met het beeld begonnen tijdens een beeldhouwweek in Frankrijk.
Het hout heeft een prachtige rode kleur, met wit en gele verkleuringen. Het laat zich goed bewerken met bijtel en guts. De hardheid is verschillend, de structuur is fijn en goed af te werken.
Ik ben op onderzoek gegaan naar deze bijzondere boom soort. De boom heet “Sorbus domestica” en is familie van de lijsterbes, de boom wordt alleen veel groter.
Hij krijgt peervormige bessen.
Meer informatie over deze boom vind je hier: http://wilde-planten.nl/peerlijsterbes.htm
Hanne heeft van deze mooie stam een bijzonder beeld gemaakt. Je kunt er mens en dier vormen in herkennen. Door het maken van openingen wordt het beeld ruimtelijker en komen de afzonderlijke vormen beter uit. De lichte kromming maakt het beeld minder statisch. Door de vorm van de restruimte ontstaat er een zekere spanning tussen de twee vormen.