Geschikte houtsoorten om te beeldhouwen: Appelhout
Appelhout is heel geschikt om een beeld uit te hakken. Het is mooi fijn van structuur, lekker zacht en mooi van kleur. De kleur kan verschillen van licht blond tot donker oker. Het hout hakt heel fijn en splinterd niet. Je kunt er fijne detail uit snijden. Als de boom oud is zijn de stammen soms getordeerd. Soms zijn er vergroeide noesten met kleur verschillen en warrig hout. Appelbomen in moderne boomgaarden worden niet oud en dik. Een interessant stuk is dan de entknol. Dat is de plek waar de boom geënt is op een onderstam. Op deze plek ontstaat een soort bolvormige vergroeiing. Op deze plaats is het hout heel warrig. Je kunt deze warrige vormen goed gebruiken om een beeld van te maken. De vormen roepen allerlei associaties op. Minny ziet er een vrouw met mooie lange haren in.
De entknol
Het haar wordt in mooie strengen om het hoofd gedrapeerd.
Lidwine heeft dit ogenschijnlijk eenvoudige beeld gemaakt, uit kersenhout. Het is een prachtige subtiele vorm geworden. In eerste instantie ziet het er simpel uit, maar het beeld fascineert door de kleur verschillen, de scheur en de vorm.
Het beeld voordat het in de olie is gezet
kersenhout
Ze heeft de vorm van het blok hout gevolgd en versterkt. De zijkant golft licht en het blok word van de grond getild door de lichte ronding naar onder. Het komt heel precies hoe deze ronding verloopt om een goed effect te krijgen.
Bij het maken van een beeld is het van belang hoe het de grond raakt.
Als het aan de grond plakt is de vorm meestal niet spannend en slap. Als het beeld zich op een bijzondere manier losmaakt van de grond krijgt het iets eigens en krachtigs.
Het beeld komt los van de grond.Het beeld zweeft een beetje.
Frederyk heeft lang gewerkt aan haar duif met jongen uit Japanse Kastanje. De inspiratie voor het werkstuk kwam van de tortelduif die op haar balkon een nest had gemaakt in een lege bloempot. De manier waarop de duif haar jongen voedde had veel indruk op haar gemaakt. Vooral het geweld, waarmee de jongen zich in de keel van de moeder duif stoten. Inspiratie voor een werkstuk vind je overal om je heen. Vaak vinden cursisten het moeilijk om te bedenken wat ze zullen gaan maken. Ook voor kunstenaars is het soms moeilijk om weer nieuwe inspiratie te vinden.
De duif op haar bloempot
De grote stam Japanse kastanje kon heel goed gebruikt worden voor dit beeld. Er zat een flinke tak aan voor de staart en de stam werd het lijf en de twee jongen. Fredryk heeft het beeld lucht gegeven door tussen de bloempot en de duif openingen te maken.
De duif met jongen van voren gezien.
De druiven ranken die zich eerst achter de staart bevonden heeft ze eraf gehaald. Vaak is minder beter dan meer.
Tamme kastanje hout is hard en vezelig, daarom is dit hout niet zo geschikt voor beginners.
Het begin van een beeld uit Japanse kastanje
Frederyk heeft veel ervaring met beelden hakken uit hout. Ze heeft een stuk Japanse kastanje meegebracht en wil daar een duif met jongen uit hakken.
De tamme kastanje komt op veel plaatsen in de wereld voor, deze soort komt uit Japan. Over het algemeen is de tamme kastanje mooi hout om mee te werken, het is hard, heeft een mooie kleur en kan goed tegen weer en wind. Het beeld kan ook buiten staan. Het hout is vezelig en splijt daardoor makkelijk. Het is wel heel taai en zal daardoor niet snel breken. De kleur is geel bruin, bij het hakken met een scherpe bijtel krijgt het een mooie glans. De jaarringen zijn goed te zien. Het hout heeft ook een aparte geur. Het is vooral geschikt voor grote beelden, omdat het voor klein werk te vezelig is. Dan worden de details moeilijk te maken.
Paarde kastanje hout is ook geschikt om te beeldhouwen, dit is zacht en wit van kleur. een andere keer hierover.
Ik wil jullie graag een interessante video laten zien, over een collega uit Zwolle. Je krijgt een kijkje in haar lessen. Ook in Zwolle is het creativiteit centrum verdwenen, net als hier in NIjmegen, “De Lindenberg” niet meer bestaat voor de beelden vakken. De kunstenaars die er werkten zijn allemaal op zichzelf verder gegaan met hun lessen en cursussen. Daarom ben ik ook met deze site begonnen. In de video vertellen cursisten wat ze leren en ervaren. Je ziet ze werken met verschillende technieken, en mogelijkheden van het ruimtelijk werken. Hoe boetseer je een portret, hoe maak je een ruimtelijk object met ijzerdraad. Kortom je kunt er wat van opsteken. Wat ik ook heel goed vind, is hoe Annette Boven het verschil uit legt tussen therapeutisch werken, vanuit emotie en het werk wat een kunstenaar doet en dat overbrengen op je leerlingen.
Hoe pak je dat aan. Als je een idee hebt, moet je daar ook een geschikt stuk hout bij zoeken. Je kunt wel in vers hout hakken, het hout gaat dan drogen en scheuren en je weet niet waar en hoe. Daarom hebben cursisten een voorraad hout verzameld, dat een paar jaar kan drogen. Als je dan een goed idee hebt kun je aan de slag. Yvonne heeft een mooi stammetje lindehout genomen, om daar een aalscholver uit te hakken. Ze heeft een aantal foto’s van de vogel uitvergroot, om goed de vormen te kunnen bestuderen. Lindehout is voor beeldhouwen zeer geschikt. Het is zacht en makkelijk te hakken. Het is mooi egaal van structuur.
Het begin van de aalscholver uit lindehout
Yvonne heeft een mooie lange en goed gedroogd stammetje met weinig scheuren. Het gaat er nu om de karakteristieke houding van een aalscholver te vangen in hout.
De kop van de aalscholver wordt al zichtbaar.
De aalscholver heeft een mooie lange nek, een aparte snavel en een bijzonder postuur.
De nek van de aalscholver is smal
De borstkas wordt zichtbaar
De vorm wordt steeds duidelijker
Als de vogel bijna klaar is gaat Yvonne hem met een rasp bewerken, zodat hij een strakke gladde vorm krijgt. Met de rasp en vijl haalt ze de grove structuur weg en kan ze de lichaamsvormen van de vogel strakker maken. Tenslotte schuurt ze hem met schuurpapier, dan is hij helemaal strak en glad, alsof hij zo uit het water komt.
Met de rasp en vijl wordt het lijf strak gemaakt.
Met de houtrasp op de rug
Vijlen
Het diermotief is voor hobbyisten een dankbaar onderwerp. Ook in de beeldende kunst zijn dieren een belangrijke inspiratie bron, denk maar eens aan leeuwen standbeelden, de stier van Potter, of het fiets stuur en zadel van Picasso. Al eerder schreef ik over diermotieven.
Boetseren kan soms heel ingewikkeld en verwarrend zijn. Je hebt een vorm in je hoofd, of je wilt iets maken naar de waarneming. Wat je ziet of fantaseert bestaat uit veel details en onderdelen. Dan kan het helpen je op de restruimte te consenteren. Restruimte is de ruimte om het onderwerp, of tussen het onderwerp. Zeg maar de lucht eromheen.
Mannetjes van klei
Dit groepje mannetjes staat daar te kijken, je ziet tussen het zwart de ruimte, die ruimte is simpeler van vorm, dan de figuurtje samen. Door je op de omtrek te concentreren kom je makkelijker tot een vorm. Omdat het ruimtelijk werk betreft veranderd de ruimte tussen de figuren met het draaien ervan.
Kleimannetjes
De restruimte is niet alleen een belangrijk hulpmiddel bij het maken van werk, het zorgt ook voor spanning in het werk. De afstand tussen de figuren en hoe ze naar elkaar toe gedraaid zijn bepaald de sfeer en de verhouding in het werk. Met heel simpele vormen kun je zo veel suggereren, dat is het mooie en spannende aan dit werk van Liduine.
Eikenhout is hard en heeft een vezelachtige structuur. Bij het hakken en schuren komt een heel eigen geur vrij. Je kunt er goed in beeldhouwen, fijne details zijn mogelijk. Door de draderige structuur heb je wat meer kans op splijten bij het hakken. Het hout heeft kleine poriën en een soort streepjes als kleurverschillen. Minny hakt een mannetje voor haar kleinzoon .
Het hoofd en de arm is al duidelijk zichtbaar.
Het wordt een kleine figuur, het eikenhout laat zich goed bewerken. Door het inklemmen word het niet beschadigd.
De voeten laten je eerst groot, dat werkt makkelijker en zo kun je later de verhouding nog aanpassen. Door er een paar blokken hout onder te klemmen blijft het mannetje beter tussen de bankschroef zitten.
Het mannetje krijgt een pet op. Zijn handen in de zakken. Als alle details zijn aan gebracht kun je hem mooi glad schuren. Eikenhout wordt vaak toegepast bij houtsnijwerk in kerken, zoals preekstoelen, kerkbanken e.d. Het wordt met de jaren mooier door gebruik, het slijt niet hard.
In het vorige blog stukje heb ik het werkproces beschreven van Frederycke en haar konijn uit berkenhout.
Een konijn van berkenhout, dat is beschilderd.
Het konijn is klaar voor de aanval
Van opzij ziet ze er goed uit.
Het konijn heeft de les verlaten in blankhouten toestand. Omdat het konijn is opgebouwd uit verschillende onderdelen, die niet overal strak aansluiten, heeft Frederyck er vulmiddel tussen gedaan en het hout beschilderd. Zo krijgt het een heel ander uiterlijk en de kleuren van een echt konijn.
Dieren zijn een rijke inspiratie bron voor beeldhouwers.
Denk maar eens aan de vele leeuwen, adelaar en paarden standbeelden.
Je kunt het ook dichterbij huis zoeken en je eigen huisdier maken.
Frederyke heeft last van konijnen in haar moestuin, daarom maakt ze een stoer konijn, als konijnen verschrikker.
Het begin van de kop
De ogen vormen
Nog meer weg halen.
De kop van opzij
De tanden zitten erin.
Alle vormen rond maken.
Als je een dier wilt maken moet je het eerst goed bestuderen en de karakteristieke vormen van het dier benadrukken.
Bij een konijn zijn dat natuurlijk de oren en het snoetje met de tanden en het staartje. Het is goed om wat schetsen te maken, ook als je aan het werk bent kan het helpen om even te tekenen wat je in je hoofd hebt. Het moeten geen kunstwerken zijn, het is een hulp middel. Het helpt ook goed in de communicatie met je docent.
Schetsen voor het konijn
Frederyke begint met de kop, mooie lange oren, het snuitje met de tanden.
Het beeld wordt opgebouwd uit verschillende delen en later in elkaar gezet met pluggen en verlijmd. Hieronder zie je de stukken voor de poten, de staart, het lijf en de kop.
Konijn in delen van berkenhout
Als alle onderdelen klaar zijn, kun je ze in elkaar zetten. Je moet zorgen dat de vlakken goed op elkaar passen. De uitstekende delen kun je na het lijmen nog verwijderen zodat het beeld één geheel wordt.
Het lijf met de poten
Het staartje
De kop zit erop.
De voorpoten passend maken.
Om de gaten voor de pluggen precies tegenover elkaar te maken vergt enige oefening. Markeer met houtskool hoe ze op elkaar passen, boor dan in één deel gaten. Steek de pluggen erin en wijf aan de onderkant wat houtskool. Plaats dan het beeld op elkaar en maak gebruik van je markering. Op de plaatsen waar de houtskool is achter gebleven boor je vervolgens de tegen gaten.
Konijn in volle glorie
Het konijn van berkenhout
Konijn met boks pootje
Het is een prachtig konijn geworden.
Gebruik vooral je fantasie, dan zul je versteld staan wat er uit komt.
Frederyke heeft het beeld later nog beschilderd.
Ruimtelijk werken, beeldhouwen in hout, smeden, boetseren, creatieve cursussen
